Tot ziens Zuid-Amerika!

Kostbaar is de wijsheid die door ervaring wordt verkregen ( Roger Ascham)

Weer een ervaring rijker. En misschien ook wel weer wat wijzer geworden. Dat is hoe ik mijn reis zie, met de afsluiting in Zuid-Amerika. Een ontdekkingsreis waarin ik mijn gevoel heb gevolgd met mijn verstand in mijn kielzog. En nu is het klaar. Deze reis is af. Dat is hoe ik het voel als ik door de gate op Schiphol loop. Met een glimlach op mijn gezicht zeg ik tegen mezelf: Dat heb ik toch maar weer goed gedaan! Heelhuids thuis gekomen, met een schat aan ervaringen en een rugzak vol verhalen. Want thuiskomen, dat is het mooiste geschenk, net als de reis.


De uitdrukking; ‘ je lichaam komt per vliegtuig, je ziel ter paard’, kan ik alleen maar beamen. Reizen doe je met je ziel, vanuit je hart en met je verstand. Net als schrijven eigenlijk. Ik merkte dat dat me nu even niet lukte, een reisverslag schrijven.De deadline die ik altijd voor mezelf stelde, elke week een nieuw verslag, ik kreeg de woorden niet op papier. En wist ik ook toen, mijn ziel is nog niet thuis. Naast het schrijven wil ik weer snel en teveel leuke dingen doen. Gelukkig heb ik een slim lichaam die de rem er dan wel opgooit.Maar dan zie ik het net weer even te laat. Overal pijntjes, alsof ik opgesloten zit in mijn lichaam maar wel met een gezonde geest. Dus wat is dan het probleem? Want lichaam en geest zijn altijd één. Ik weet het antwoord wel; neem gewoon even de tijd. Tijd om te aarden. En als ik dan even zit en niets doe, denk ik terug aan alle bedden waarin ik heb geslapen in Zuid-Amerika. Elke nacht kan ik op die manier wel terug halen en zo komen de belevenissen van die dag ook voorbij. Ik realiseer me dan ook dat ik best veel heb gedaan en gezien.


Niet alleen stond ik laatst in de Terschellinger, ook een krant in Lima besteedde aandacht aan het werk van ADESA. En zo komt het dat ik ook met een foto daar in de krant opdook. Ada vertelt me later dat zij niet met een afbeelding in het artikel wilde vanwege eventuele ontvoeringsmogelijkheden. Ben ik blij dat het mijn laatste dag op de kliniek was toen de krant verscheen en een paar dagen later vertrok naar Nederland. Mijn laatste dag op de kliniek. Deze dag mocht ik het programma bedenken. Ik had bedacht dat de activiteit maar dicht moest liggen bij wat ik leuk vind. Leuk betekende in dit geval ook lekker en waarin ik mijn achtergrond kan gebruiken. Een chocoladefestijn! Daniel, die er de vorige keer ook was mag als eerste beginnen. Daniel is 17 jaar maar hij heeft het verstand van een zesjarige. Maar soms komen er zinnen of opdrachten wel bij hem door dat je denkt; speel je het nou? Moeilijk te peilen. Hij mag de boodschappen voor vandaag halen op de markt. Omdat hij niet kan lezen en schrijven geef ik hem de opdracht een boodschappenlijstje te tekenen. Ik noem op wat we nodig hebben, 5 bananen, een tros druiven, 3 appels, 6 mandarijnen en chocolade. Hij moet het dan tekenen. Tellen gaat nog niet zo makkelijk, het duurt even voordat er daadwerkelijk 5 bananen zijn getekend en niet 6 of 7. Daarna leg ik wat muntgeld op tafel en moet hij tellen hoeveel Sol er ligt. Genoeg voorbereiding; op naar de markt! Jorinda en ik lopen achter Daniel aan naar de eerste kraam waar ze bananen verkopen. ‘ Wat moet ik nu doen? vraagt Daniel. Hij is erg onzeker maar door hem wat aanwijzingen en toch genoeg vrijheid te geven zien we al snel zijn zelfvertrouwen groeien. Ik doe wat muntgeld in mijn hand en zeg; ‘ pak er maar vanaf wat je nodig hebt’. De bananen zijn 1 Sol en Daniel pakt twee vijftig cent muntjes. Eerder die ochtend was hij nog niet in staat om de link te leggen dat 100 cent een Sol is. Ik juich van binnen en geef hem een compliment. Met zijn getekende boodschappenlijstje in de hand lopen we de andere kraampjes af. De marktverkopers kijken een beetje raar op van zijn getekende lijstje.Het doet me goed om in die korte tijd op de markt te zien hoe zijn zelfvertrouwen groeit en ook echt snapt wat hij doet. Met alle boodschappen lopen we terug naar de kliniek, missie geslaagd! Hem en de anderen kinderen leer ik hoe je veilig kan snijden en daarna is het tijd voor het dopen van het fruit in de chocolade. Natuurlijk mogen ze hun vingers daarna aflikken. Een paar kinderen willen of durven dit niet, dat zijn ze niet gewend van huis uit. Met een eigengemaakt zakje vol fruitbonbons gaat iedereen naar huis. Ik vond het erg leuk om zelf eens een activiteit te bedenken waar de kinderen plezier aan beleven en ook nog wat van opsteken. Weer thuis vraag ik me af; Hoe zou het met ze zijn? Zouden ze mij de volgende week hebben gemist?


Na het eerste deel van mijn reis (zie verslagen 2009-2010) dacht ik vaak terug aan mijn tijd in Australië. Ik had toen echt heimwee erna en nog steeds speelt dat gevoel wel weer eens op. Bestaat dat reisheimwee? Heimwee naar vrijheid, dicht bij de natuur, bij jezelf, ontmoeten, zien, voelen en ervaren. Dat was toentertijd een heel sterk gevoel waar ik me ook niet zo goed raad mee wist. Ik probeerde er niet teveel over na te denken maar wilde het gevoel omarmen en er dankbaar voor zijn. Ik was en ben nog steeds verliefd op dat continent. Want in Australië kan ik wel wonen. Wat ook bijna geschiedde ware het niet dat Terschelling in mijn hart zit. Na terugkomst vanuit Peru is het anders. Ik denk wel terug aan de avonturen die ik heb beleefd in Zuid-Amerika maar niet zo heftig als na de eerste reis. Ik ga weer door met het nu,plannenmakend voor de toekomst. Gek hoe verschillend deze reizen, die samen een geheel vormen, zijn geweest. Overduidelijk twee verschillende werelden. Dankbaar dat ik daar mocht zijn. Was het dan minder van betekenis? Nee, maar anders.. Soms voelt het alsof ik het allemaal heb gedroomd, de tango dansend in Buenos Aires, de waterval, Spaans praten, drijvende eilanden, Machu Picchu, markten en de mensen die ik heb ontmoet. Toch heb ik het zelf allemaal gedaan en beleefd. Bekenden vertellen me nu bij thuiskomst dat ze het zo knap vinden, dat ik alleen op verkenning ben gegaan. Ik krijg dan zo’n beeld voor me van het jongetje uit het boek ‘alleen op de wereld’, met zijn knapzak op zijn rug. Misschien is de knapzak dan synomiem voor mijn backpack. Maar alleen heb ik me nooit gevoeld. En eerlijk gezegd, ik kan ook goed met mezelf overweg. Wellicht dat dat wat scheelt..


Weer terug van weggeweest pak je het gewone dagelijkse leven weer op maar vergeten doe ik het niet. Niet alleen de natuur, de mensen en de kinderen van ADESA maar ook de armoede die ik heb gezien in alledrie de landen. Tijdens het reizen onderging ik het gewoon, dingen zijn zoals ze zijn. Tuurlijk, ik ben lang niet de enige die wel eens reist. Die wat ziet van de wereld. Zowel de mooie als de pijnlijke kanten. Ik dacht er wel over na maar de emoties kwamen er niet uit. Maar nu na Zuid-Amerika weer terug op mijn eiland, sluipt de cultuurschok langzaam naar mij toe en houdt mij in haar greep. Simpele dingen als boodschappen doen geven mij een onrustig gevoel, zoveel keus, zoveel verpakkingen! Of geen wc-papier meer elke keer in je tas meenemen en het gewoon door het gat van de wc zien wegspoelen. In Zuid-Amerika ondenkbaar, als er al ergens wc-papier was moest het altijd in een prullenbakje en naspoelen met een emmertje water. Na het zien van een film die zich geheel afspeelt in Bolivia voel ik het pas echt binnendringen. De beelden die mijn ogen hebben gezien, de geluiden die ik heb gehoord nu weer terugkomend in die film. Bolivianen alleen maar bezig met overleven. Tijdens de aftiteling lopen de tranen over mijn gezicht. Eindelijk krijgt het een plekje. Onder een heldere sterrenhemel en het licht van de Brandaris fiets ik naar huis. Ik ben weer thuis. Thuis op Terschelling.